Tag: zwangerschap

Nederlands advies

Op 15/04/2020

Het Nederlandse advies is onder te verdelen in twee onderdelen. Enerzijds het algemene advies, waarbij nog een onderscheid tussen kinderen en volwassenen is te maken en anderzijds het advies voor zwangere en borstvoeding gevende vrouwen.

Algemene advies

Voor wat betreft het algemene advies svolgt Nederland de wereldwijde adviezen van de WHO. Dat betekent een inname van 150 µg jodium per dag. Dit advies is nog altijd gebaseerd op het oude inzicht dat jodium alleen belangrijk was voor het voorkomen van struma en cretinisme (dwerggroei). Het advies is al tientallen jaren niet meer aangepast aan de nieuwere inzichten en onderzoeken met betrekking tot de rol van jodium anders dan de schildklier.

Voor kinderen is dat advies iets lager en wordt er een onderscheid gemaakt in verschillende leeftijdscategorieën

In de tabel staan de aanbevolen dagelijkse innames. Daarbij is er een onderscheid te maken tussen de adviezen vanuit Institute of Medicine vanuit Amerika en de adviezen vanuit de WHO. Zowel in dosering als leeftijdscategorie zitten er wat verschillen. In Europa worden over het algemeen de WHO richtlijnen gevolgd en dat geldt in ieder geval voor Nederland.

Zwangerschap en borstvoeding

Ten aanzien van zwangerschap en borstvoeding gelden duidelijk andere adviezen. Hier is de dosering 60% hoger dan gebruikelijk. En dat geeft problemen zonder aanvullende adviezen tijdens deze periode. Het is niet te verwachten dat het voedingspatroon dusdanig wijzigt dat deze groep vrouwen plots 60% meer jodium zal binnenkrijgen.
In Nederland halen we gemiddeld genomen de aanbevolen hoeveelheid van 150 µg per dag al niet laat staan 250 µg per dag. In meerdere landen (o.a. Amerika, Canada, Australië) wordt deze groep dan ook geadviseerd om een extra jodium supplement te gebruiken. Eigenlijk net als foliumzuur. Helaas niet in Nederland. Mede gezien de opeenvolgende resultaten en eerdere conclusies van het RIVM is dit niet logisch.

Het is dan ook volstrekt onduidelijk waarom Nederland niet de adviezen van de WHO opvolgt door een gericht suppletie advies te geven tijdens zwangerschap en borstvoeding.

Personalized suppletie

Het is heel goed te realiseren dat er een groot verschil is tussen een algemeen voedingsadvies, zoals de Gezondheidsraad en Voedingscentrum geven, en er voor zorgen dat elke Nederlander voldoende jodium binnenkrijgt. Een algemeen advies zal er altijd voor zorgen dat er mensen zijn die teveel binnenkrijgen of te weinig binnenkrijgen. Op dit moment helaas veel meer mensen te weinig dan teveel.

In deze moderne tijd waarin de aandacht op het gebied van gezondheid steeds meer verschuift naar eigen verantwoordelijkheid en gepersonaliseerde advisering (zoals personalized medicine, personalized food etc) is het goed om dat ook voor suppletie te doen. Zeker voor bouwstenen die van nature niet voldoende in onze voeding voorkomen, met als twee belangrijkste jodium en vitamine D.

Sullivan KM. Iodine supplementation for pregnancy and lactation: United States and Canada: Recommendations of the American Thyroid Association. Thyroid 2007;17:483–4.

Leung AM, Pearce EN, Braverman LE. Iodine nutrition in pregnancy and lactation. Endocrinol Metab Clin North Am 2011;40:765–77.

Jodium en zwangerschap

Door Redactie Team

Op 26/03/2020

In Fysiologie

Tijdens de zwangerschap is het ongeboren kind afhankelijk van de moeder voor de groei. Alle daarvoor benodigde bouwstenen komen of uit de voeding van de moeder of uit de beschikbare voorraden die de moeder heeft. Het mag duidelijk zijn dat de voeding van de moeder voldoende bouwstenen moet bevatten om aan de behoefte van het ongeboren kind te kunnen voldoen.

Van vele van deze bouwstenen wordt aangenomen dat de voeding voldoende bevat om aan de toegenomen behoefte te voldoen. Of dat werkelijk zo is valt nog te bezien, maar voor een aantal bouwstenen is duidelijk dat er aanvullende maatregelen nodig zijn om de ontwikkeling van het kind zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Dat betekent niet direct dat er allerlei ontwikkelingsstoornissen optreden indien de adviezen niet volledig worden gevolgd, maar het verhoogt wel de kans op een gestoorde ontwikkeling. Verder betekent het dat de kans op een optimale ontwikkeling verminderd is, waarvan de gevolgen van die minder optimale ontwikkeling niet altijd direct na de geboorte zichtbaar hoeven te zijn. Een van die bouwstenen is inmiddels uitgebreid bekend, namelijk het foliumzuur.

Veel minder bekend is dat dit ook geldt voor jodium. Jodium is voor de ontwikkeling van de hersenen essentieel en onmisbaar. Aangezien jodium van nature nauwelijks voorkomt in onze voeding wordt het toegevoegd aan het zout (Jozo zout) en broodzout. Het doel van die toevoeging is het voorkomen van een vergrote schildklier (struma) of cretinisme (dwerggroei met vaak ook neurologische afwijkingen) in de bevolking. Daarvoor wordt 150 microgram jodium per dag voldoende verondersteld.

Op het moment dat de vrouw zwanger is krijgt zij, zeker in de Westerse maatschappij, diverse voedingsadviezen mee. Een belangrijk advies is het verminderen van de zoutinname. Regelmatig besluit het gezin op dat moment het zout in de keuken te verminderen. Uiteraard leidt dit tot een verminderde jodiuminname, niet alleen voor de vrouw maar ook voor de andere gezinsleden. Dat hoeft niet direct een probleem te zijn als de jodiuminname zonder deze zoutbeperking maar ruim voldoende is.

Daarnaast is in de afgelopen jaren duidelijk geworden dat de inname voor zwangere vrouwen en borstvoeding gevende vrouwen aanzienlijk hoger dient te liggen. Enerzijds om te voorkomen dat de moeder een aanzienlijk jodiumtekort ontwikkeld maar uiteraard vooral om te voorkomen dat de ontwikkeling van het kind suboptimaal verloopt.